An 20 Meán Fómhair 2023 reáchtáil Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa (CESE) díospóireacht ina sheisiún iomlánach maidir leis an tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh ‘An Eoraip Saor ó Fhionnadh’. Chuir ionadaí an tionscnaimh, Elise Fleury, an tionscnamh i láthair agus pléadh é le Tilly Metz, Feisire de Pharlaimint na hEorpa agus Uachtarán an Idirghrúpa maidir le Leas agus Caomhnú Ainmhithe, chomh maith le comhaltaí CESE.

An 16 Lúnasa chláraigh an Coimisiún Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh dar teideal Cultúr, oideachas, teanga agus traidisiúin na hÚcráine a chaomhnú agus a fhorbairt i mBallstáit an Aontais. Iarrtar leis ar an gCoimisiún dlús a chur lena ghníomhaíochtaí chun tacú le dídeanaithe ón Úcráin a imeascadh san Aontas.

Is é seo an seachtú tionscnamh a cláraíodh in 2023. Tá sé mhí ag eagraithe an tionscnaimh anois chun an dáta a roghnú a chuirfidh siad tús le bailiú na tacaíochta.

D’fhoilsigh an Coimisiún Eorpach a fhreagra ar an tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh ‘Sábháiltear cosmaidí neamhchruálacha – Tugtar gealltanas go mbeidh an Eoraip saor ó thástáil ar ainmhithe’, an naoú tionscnamh ar éirigh leis agus ar thacaigh bhreis agus 1 mhilliún saoránach ar fud an Aontais leis. Bhailigh an tionscnamh breis agus 1.2 milliún síniú bailí in 21 Bhallstát.

Léigh an teachtaireacht ón gCoimisiún.

An 20 Iúil 2023, bhuail eagraithe an deichiú Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh ar éirigh leis, ‘Fur Free Europe’ (‘An Eoraip saor ó Fhionnadh’), le Vera Jourová, Leas-Uachtarán an Choimisiúin Eorpaigh atá i gceannas ar Luachanna agus Trédhearcacht, agus le Stella Kyriakides, an Coimisinéir Eorpach um Shláinte agus um Shábháilteacht Bia, chun cuspóirí a dtionscnaimh a chur i láthair ar bhealach níos doimhne. 

An 11 Iúil, chinn an Coimisiún tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh a chlárú dar teideal Cáin a ghearradh ar shaibhreas mór chun an t-aistriú éiceolaíoch agus sóisialta a mhaoiniú. Is tionscnamh é a iarrann ar an gCoimisiún cáin Eorpach ar shaibhreas mór a bhunú le leas an aistrithe éiceolaíoch agus shóisialta.

Is é seo an séú tionscnamh a cláraíodh in 2023. Tá sé mhí ag eagraithe an tionscnaimh anois chun an t-am a roghnú a chuirfidh siad tús le bailiú na tacaíochta.

D’fhoilsigh an Coimisiún Eorpach a fhreagra ar an tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh ‘Cuirtear deireadh leis an eite-theascadh – Cuirtear deireadh leis an trádáil’, an t-ochtú tionscnamh ar éirigh leis agus ar thacaigh bhreis agus 1 mhilliún saoránach ar fud an Aontais leis.

Léigh an teachtaireacht ón gCoimisiún.

Beidh díospóireacht ag Feisirí Pharlaimint na hEorpa faoin naoú tionscnamh rathúil ó na saoránaigh dar teideal ‘Sábháiltear cosmaidí neamhchruálacha – Tugtar gealltanas go mbeidh an Eoraip saor ó thástáil ar ainmhithe’ sa seisiún iomlánach de Pharlaimint na hEorpa in Strasbourg, tráthnóna Dé Luain an 10 Iúil.

Beidh an seisiún iomlánach á shruthú ar an ngréasán agus á thaifeadadh.

San eipeasóid nua de phodchraoladh CitizenCentral dar teideal ‘Cén tionchar a bhíonn ag tionscnaimh Eorpacha ó na saoránaigh?’, tugtar léargas ar thrí thionscnamh ar éirigh leo, is iad sin: ‘Cuirtear toirmeasc ar an ngliofosáit’ [Cuirtear toirmeasc ar an ngliofosáit agus cosnaítear daoine agus an comhshaol ar lotnaidicídí tocsaineacha], ‘Ná Coinnímis Ainmhithe i gCásanna Feasta’, and ‘Right2Water’ [Tá an ceart ag cách ar uisce agus ar shláintíocht! Tá uisce ann ar mhaithe leis an bpobal, ní haon tráchtearra é!].  

Éist le CitizenCentral (i mBéarla amháin) atá le fáil ar Apple Podcasts, Spotify, agus SoundCloud.  

An 13 Meitheamh ghlac Parlaimint na hEorpa rún maidir le rialacháin i dtaca leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a chur chun feidhme. Is é is aidhm don rún cur leis an athbhreithniú atá ar na bacáin ag an gCoimisiún ar an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh. Aithnítear sa rún gur chuir an Rialachán athbhreithnithe maidir leis an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh feabhas suntasach ar an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh agus moltar ann roinnt gníomhaíochtaí chun an Tionscnamh Eorpach ó na Saoránaigh a fheabhsú tuilleadh mar uirlis trasteorann ar leith don daonlathas rannpháirteach.

Tá 1,502,319 ráiteas tacaíochta bailíochtaithe ó shaoránaigh an Aontais bainte amach ag an tionscnamh ‘An Eoraip Saor ó Fhionnadh’. Is ionann an méid sin agus an líon is mó ráiteas tacaíochta bailíochtaithe a bailíodh riamh cheana. Baineadh an tairseach amach in 18 dtír. Is éard is brí leis sin gurb é an tionscnamh sin an 10ú tionscnamh ar éirigh leis a cuireadh faoi bhráid an Choimisiúin Eorpaigh. Cuireadh an tionscnamh isteach an 14 Meitheamh 2023.

Leis an tionscnamh iarrtar ar an gCoimisiún toirmeasc a thabhairt isteach ar fud an Aontais maidir le hainmhithe a choinneáil agus a mharú chun fionnadh a tháirgeadh, sin agus chun an toirmeasc céanna a thabhairt isteach i dtaca le fionnadh agus táirgí ina bhfuil fionnadh den sórt sin a chur ar mhargadh an Aontais.

Tá go dtí an 14 Nollaig 2023 ag an gCoimisiún chun a fhreagra oifigiúil a thíolacadh lena dtabharfar cur síos ar na bearta atá beartaithe aige a dhéanamh. Buailfidh an Coimisiún leis na heagraithe chun an tionscnamh a phlé go mion sna seachtainí amach romhainn. Eagróidh Parlaimint na hEorpa éisteacht phoiblí ina dhiaidh sin.