
Stap 1: Aan de slag
Voordat u een initiatief start, moet u rekening houden met een paar praktische aspecten:
- is nieuwe EU-wetgeving de beste manier om uw doel te bereiken?
- u moet eerst een groep organisatoren oprichten van minstens zeven EU-burgers, die in zeven verschillende EU-landen wonen. U moet dus samenwerken met mensen uit andere EU-landen die uw idee willen steunen.
- hoe organiseert u de campagne om handtekeningen op te halen?
Gedetailleerd advies over al die aspecten vindt u op het forum voor het Europees burgerinitiatief.

Stap 2: Initiatief laten registreren
Voordat u handtekeningen kunt gaan ophalen, moet u uw initiatief laten registreren door de Europese Commissie.
Daarvoor moet u
- een organisatoraccount aanmaken. Daarmee kunt u uw initiatief beheren en tijdens de hele procedure contact houden met de Europese Commissie.
- uw initiatief beschrijven in een van de officiële EU-talen (en de nodige gegevens en documenten verstrekken in verband met de groep organisatoren, uw sponsors, enz.)
De Commissie is niet verplicht elk initiatief te registreren. Ze registreert alleen initiatieven die voldoen aan de criteria.
Als u uw initiatief ter registratie indient, zal de Commissie het beoordelen en al dan niet aanvaarden.
U krijgt antwoord binnen twee (uiterlijk vier) maanden.
Als uw initiatief wordt geregistreerd, wordt het hier gepubliceerd.

Stap 3: Handtekeningen verzamelen
U moet minstens een miljoen handtekeningen ophalen, met een minimumaantal in ten minste zeven EU-landen.
Iedereen die wil tekenen, moet een steunbetuigingsformulier invullen.
U kunt handtekeningen ophalen
- op papier (op voorgedrukte formulieren die u kunt downloaden via uw organisatoraccount) of
- online (via het centrale online verzamelsysteem).
De formulieren zijn beschikbaar in alle officiële talen van de EU.
Tijdschema
Bent u klaar om uw campagne te starten, dan moet u een startdatum kiezen (uiterlijk zes maanden vanaf de datum waarop uw initiatief werd geregistreerd) en de Commissie hierover minstens tien werkdagen van tevoren informeren.
Daarna heeft u twaalf maanden om het minimumaantal handtekeningen te verzamelen.
Wie mag er tekenen?
Mensen mogen een steunbetuiging ondertekenen als ze:
- EU-burger zijn (de nationaliteit van een EU-land hebben)
- oud genoeg zijn om te stemmen bij de Europese verkiezingen (in sommige landen 16 jaar)
TIP – Verzamel meer handtekeningen dan u nodig heeft. Soms kunnen de instanties in een land niet alle steunbetuigingen valideren. Tijdens de hele inzamelingsperiode moet u ook voldoen aan de gegevensbeschermingsregels.
Meer over het verzamelen van handtekeningen

Stap 4: Handtekeningen laten controleren
Als u binnen de termijn van twaalf maanden voldoende handtekeningen verzamelt, sorteer ze dan op nationaliteit en stuur ze ter verificatie naar de bevoegde instanties in elk EU-land.
U heeft hiervoor drie maanden de tijd.
Daarna hebben de instanties nog eens drie maanden om na te gaan hoeveel steunbetuigingen geldig zijn (zij geven u daarvan een certificaat).
TIP – Gebruikt u het centrale online verzamelsysteem van de Europese Commissie om handtekeningen te verzamelen, dan kunt u ook ons beveiligde platform voor bestandsuitwisseling gebruiken om de (op papier of online) verzamelde handtekeningen naar de nationale instanties te sturen. De Europese Commissie zorgt dan voor deze overdracht.
Meer over de verificatie van steunbetuigingen

Stap 5: Burgerinitiatief indienen
Heeft u van alle nationale instanties een certificaat ontvangen, dan heeft u drie maanden de tijd om uw initiatief bij de Commissie in te dienen, samen met de informatie over de steun en financiering die u voor het initiatief heeft gekregen.
Meer over het indienen van het initiatief

Stap 6: Antwoord van de Commissie
Heeft u uw initiatief ingediend, dan begint de beoordelingsfase:
- Binnen één maand:
wordt u ontvangen door medewerkers van de Commissie en mag u uw initiatief in detail komen toelichten.
- Binnen drie maanden:
krijgt u de gelegenheid om uw initiatief te presenteren tijdens een openbare hoorzitting in het Europees Parlement. Het Parlement kan ook beslissen het initiatief in een voltallige (plenaire) vergadering te bespreken, wat kan leiden tot een resolutie over de kwestie.
- Binnen zes maanden:
besluit de Commissie of ze maatregelen zal voorstellen naar aanleiding van uw initiatief, en zo ja, welke. Zij moet dat besluit motiveren. De Commissie publiceert dit antwoord in de vorm van een mededeling in alle officiële EU-talen die formeel door de commissarissen wordt goedgekeurd.
Meer over het antwoord van de Commissie

Wat nu?
Wetgeving
Als de Commissie vindt dat nieuwe wetgeving op zijn plaats is naar aanleiding van uw initiatief, zal ze een formeel voorstel doen. Dit vergt wel de nodige voorbereidingen zoals openbare raadplegingen, effectbeoordelingen, enz. Stelt de Commissie een voorstel vast, dan gaat het naar het Europees Parlement en de Raad van de EU (of in sommige gevallen alleen naar de Raad). Als het daar wordt goedgekeurd, krijgt het kracht van wet.
Andere maatregelen
De Commissie is niet verplicht om wetgeving voor te stellen. Zelfs als ze positief tegenover het initiatief staat, is nieuwe wetgeving niet altijd het meest geschikte middel. Er zijn allerlei andere maatregelen die geschikter kunnen zijn.
Follow-up
Het Europees Parlement kan de maatregelen van de Commissie beoordelen.