Hoe werkt het?

Voordat u een initiatief start, moet u rekening houden met een paar praktische aspecten:

• is nieuwe EU-wetgeving de beste manier om uw doel te bereiken?
• u moet eerst een groep organisatoren oprichten van minstens zeven EU-burgers, die in zeven verschillende EU-landen wonen. U moet dus samenwerken met mensen uit andere EU-landen die uw idee willen steunen.
• hoe organiseert u de campagne om handtekeningen op te halen?

Gedetailleerd advies over al die aspecten vindt u op het forum voor het Europees burgerinitiatief.

Voordat u handtekeningen kunt gaan ophalen, moet u uw initiatief laten registreren door de Europese Commissie.

Daarvoor moet u

• een organisatoraccount aanmaken. Daarmee kunt u uw initiatief beheren en tijdens de hele procedure contact houden met de Europese Commissie.
• uw initiatief beschrijven in een van de officiële EU-talen (en de nodige gegevens en documenten verstrekken in verband met de groep organisatoren, uw sponsors, enz.)

De Commissie is niet verplicht elk initiatief te registreren. Ze registreert alleen initiatieven die voldoen aan de criteria.
Als u uw initiatief ter registratie indient, zal de Commissie het beoordelen en al dan niet aanvaarden.
U krijgt antwoord binnen twee (uiterlijk vier) maanden.
Indien de Commissie heeft besloten uw initiatief te registreren, wordt het hier bekendgemaakt.

U moet minstens één miljoen handtekeningen ophalen,
met een minimumaantal in ten minste zeven EU-landen .
Sympathisanten moeten een specifiek steunbetuigingsformulier invullen.

U kunt handtekeningen ophalen

• op papier (op voorgedrukte formulieren die u kunt downloaden via uw organisatoraccount) of
• online (via het online verzamelsysteem).

De formulieren zijn beschikbaar in alle officiële talen van de EU. Tijdens de hele inzamelingsperiode moet u ook voldoen aan de gegevensbeschermingsregels.

Tijdstip

Bent u klaar om uw campagne te starten, dan moet u een startdatum
kiezen (uiterlijk zes maanden vanaf de datum waarop uw initiatief werd geregistreerd) en de Commissie hierover minstens tien werkdagen van tevoren informeren. Daarna heeft u twaalf maanden om het minimumaantal handtekeningen te verzamelen.

Wie mag er tekenen?

Mensen mogen een steunbetuiging ondertekenen als ze:

• EU-burger zijn (de nationaliteit van een EU-land hebben)
• oud genoeg zijn om te stemmen bij de Europese verkiezingen (in sommige landen 16 jaar)

TIP – Verzamel meer handtekeningen dan u nodig heeft. Soms kunnen de nationale autoriteiten niet alle steunbetuigingen valideren.

Meer over het verzamelen van handtekeningen

Als u binnen de termijn van twaalf maanden voldoende handtekeningen verzamelt, sorteer ze dan op nationaliteit en stuur ze ter verificatie naar deverantwoordelijke autoriteiten in elk EU-land.

Na het einde van uw verzamelperiode heeft u maximaal drie maanden de tijd om dat te doen.

Daarna hebben de autoriteiten nog eens drie maanden om na te gaan hoeveel steunbetuigingen geldig zijn (zij geven u daarvan een certificaat).

TIP – De Commissie voorziet in een beveiligd platform voor bestandsuitwisseling om de (op papier) verzamelde steunbetuigingen naar de nationale autoriteiten te sturen. De Europese Commissie zorgt dan voor deze overdracht.

Meer over de verificatie van steunbetuigingen.

Heeft u van de nationale autoriteiten het laatste certificaat ontvangen, dan heeft u drie maanden de tijd om uw initiatief bij de Commissie in te dienen, samen met de informatie over de steun en financiering die u voor het initiatief heeft gekregen.

Meer over het indienen van het initiatief.

Heeft u uw initiatief ingediend, dan begint de beoordelingsfase:

• Binnen één maand
  
  wordt u ontvangen door medewerkers van de Commissie en mag u uw initiatief in detail komen toelichten.
   
• Binnen drie maanden
  
  krijgt u de gelegenheid om uw initiatief te presenteren tijdens een openbare hoorzitting in het Europees Parlement. Het Parlement kan ook beslissen het initiatief in een voltallige (plenaire) vergadering te bespreken, wat kan leiden tot een resolutie over de kwestie.
   
• Binnen zes maanden
  
  besluit de Commissie of ze eventueel maatregelen zal voorstellen naar aanleiding van uw initiatief, en zo ja, welke. Zij moet dat besluit motiveren. De Commissie publiceert dit antwoord in de vorm van een mededeling in alle officiële EU-talen die formeel door het college van commissarissen wordt goedgekeurd. U wordt ontvangen door medewerkers van de Commissie, die haar besluit over uw initiatief nader zullen toelichten.

Meer over het antwoord van de Commissie.

Wetgeving

Als de Commissie vindt dat nieuwe wetgeving op zijn plaats is naar aanleiding van uw initiatief, zal ze een formeel voorstel doen. Dit vergt wel de nodige voorbereidingen zoals openbare raadplegingen, effectbeoordelingen, enz. Stelt de Commissie een voorstel vast, dan gaat het naar het Europees Parlement en de Raad van de EU (of in sommige gevallen alleen naar de Raad). Als het daar wordt goedgekeurd, krijgt het kracht van wet.

Andere actie

De Commissie is niet verplicht om wetgeving voor te stellen. Zelfs als ze positief tegenover het initiatief staat, is nieuwe wetgeving niet altijd het meest geschikte middel. Er zijn allerlei andere maatregelen die geschikter kunnen zijn.

Vervolgacties

Het Europees Parlement kan de maatregelen van de Commissie beoordelen.