Indiening en behandeling
Right2Water was het eerste Europees burgerinitiatief waarvoor het vereiste aantal handtekeningen is opgehaald. Het werd bij de Commissie ingediend op 20/12/2013. Lees het persbericht.
De organisatoren hebben op 17/02/2014 een gesprek gehad met Maroš Šefčovič, vicevoorzitter van de Commissie. Lees het persbericht.
Op 17 februari 2014 vond in het Europees Parlement een openbare hoorzitting plaats.
De Commissie heeft op 19/03/2014 meegedeeld welke acties zij naar aanleiding van het burgerinitiatief zal ondernemen. Lees het persbericht.
Antwoord van de Europese Commissie
De Commissie heeft toegezegd de volgende acties te ondernemen:
- meer werk maken van de uitvoering van de EU-wetgeving inzake waterkwaliteit, voortbouwend op de toezeggingen in het zevende milieuactieprogramma (EAP) en de Waterblauwdruk
- een openbare raadpleging in de hele EU houden over de drinkwaterrichtlijn, om uiteindelijk de toegang tot water van goede kwaliteit in de EU te verbeteren
- zorgen voor meer transparantie over het beheer van stedelijk afvalwater en drinkwater, en nagaan of benchmarking van waterkwaliteit zin heeft
- een beter gestructureerde dialoog tussen belanghebbenden over transparantie in de watersector tot stand brengen
- samenwerken met bestaande initiatieven om een uitgebreider pakket benchmarks voor waterdiensten aan te bieden
- ondersteunen van innovatieve strategieën voor ontwikkelingshulp (bv. steun aan partnerschappen tussen waterbedrijven en aan publiek-publieke partnerschappen), stimuleren van de uitwisseling van goede praktijken tussen EU-landen (bv. voor solidariteitsinstrumenten) en zoeken naar nieuwe samenwerkingsmogelijkheden
- pleiten voor universele toegang tot veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen als prioriteit voor de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Officiële documenten die verband houden met de beslissing:
Follow-up
In dit onderdeel vindt u actuele informatie over de vervolgmaatregelen van de Commissie en de andere instellingen in reactie op het burgerinitiatief.
Wetgeving:
- Als eerste stap naar aanleiding van het Europees burgerinitiatief “Right2Water” is een wijziging op de drinkwaterrichtlijn die moet leiden tot betere controle van de drinkwaterkwaliteit, in heel Europa op 28/10/2015 in werking getreden (zie persbericht).
- Een voorstel tot herziening van de drinkwaterrichtlijn is op 01/02/2018 goedgekeurd door de Commissie. In reactie op het initiatief omvat dit voorstel onder meer de verplichting voor EU-lidstaten om de toegang tot water te verbeteren, ook voor kwetsbare en gemarginaliseerde groepen (zie het persbericht). Het voorstel bouwt voort op de evaluatie van de drinkwaterrichtlijn van 2016 en de openbare raadpleging over de kwaliteit van drinkwater in de EU die in 2014 is gehouden. Op 16 december 2020 heeft het Europees Parlement de herziene drinkwaterrichtlijn formeel aangenomen. De richtlijn is op 12 januari 2021 in werking getreden. De lidstaten hadden tot en met 12 januari 2023 de tijd om deze in nationaal recht om te zetten.
- De Commissie heeft in mei 2018 een voorstel voor een verordening over de minimumeisen voor het hergebruik van water aangenomen. De voorgestelde regels zijn bedoeld om het hergebruik van water voor landbouwirrigatie in de EU te stimuleren en makkelijker te maken. De verordening is in juni 2020 in werking getreden. De nieuwe regels gelden vanaf 26 juni 2023.
Meer informatie over dit voorstel vindt u op de website van de Commissie. - In januari 2024 heeft de Commissie nieuwe minimumnormen inzake hygiëne vastgesteld voor materialen en producten die met drinkwater in contact komen. Deze normen zullen vanaf 31 december 2026 van toepassing zijn op materialen en producten die worden gebruikt in nieuwe installaties, of wanneer oudere installaties worden gerenoveerd of hersteld. Deze normen inzake hygiëne vormen een belangrijke mijlpaal in de uitvoering van de herschikte drinkwaterrichtlijn. Daarom is de uitvoering ervan ook een reactie op het “Right2Water”-initiatief.
- Meer informatie over dit voorstel vindt u op de website van de Commissie.
Uitvoering en herziening van bestaande EU-wetgeving:
- De uitvoeringsverslagen over de kaderrichtlijn water en de overstromingsrichtlijn zijn gepubliceerd in 2015, 2019 en 2021. Zie de website hierover voor meer informatie.
- De Commissie werkt aan een herziening van de kaderrichtlijn water overeenkomstig artikel 19, lid 2, van de richtlijn.
De Europese pijler van sociale rechten:
- De Europese pijler van sociale rechten is afgekondigd door het Europees Parlement, de Raad en de Commissie op 17/11/2017 en verwijst uitdrukkelijk naar het recht van de burgers op water en sanitaire voorzieningen in het kader van beginsel 20 — "Toegang tot essentiële diensten".
Transparantie en benchmarking:
- Op 09/09/2014 en 12/10/2015 zijn in Brussel vergaderingen met belanghebbenden gehouden over benchmarking van waterkwaliteit en sanitaire voorzieningen. Deze waren aangekondigd in de mededeling en hadden tot doel meer inzicht te krijgen in het functioneren van watervoorziening en sanitaire voorzieningen. Alle gerelateerde documenten zijn te vinden in de databank.
Ontwikkelingssamenwerking en duurzame ontwikkeling:
- De Commissie heeft in de mededeling Een waardig leven voor iedereen: van wensbeeld naar collectieve maatregelen (COM(2014) 335) van 02/06/2014, water en sanitaire voorzieningen aangewezen als een prioritair gebied binnen het ontwikkelingsbeleid na 2015. De maatregelen van de EU hebben aanzienlijk bijgedragen aan de handhaving van de universele toegang tot water en sanitaire voorzieningen in de lijst van doelstellingen voor duurzame ontwikkeling van de "Agenda voor duurzame ontwikkeling voor 2030” (doelstelling 6: Zorgen voor beschikbaarheid en duurzaam beheer van water en sanitaire voorzieningen voor iedereen), die op 25/09/2015 door de VN is goedgekeurd.
- De Europese Commissie werkt ook samen met verschillende partners om innovatieve strategieën voor ontwikkelingshulp (bv. steun aan partnerschappen tussen waterbedrijven en aan publiek-publieke partnerschappen) te ondersteunen, de uitwisseling van goede praktijken tussen EU-landen (bv. voor solidariteitsinstrumenten) te stimuleren en naar nieuwe samenwerkingsmogelijkheden te zoeken. Dit gebeurt tijdens speciale workshops en op internationale fora. EuropeAid heeft een workshop georganiseerd over "innovatieve partnerschappen en financieringsmechanismen" als middelen om de toegang tot drinkwater en sanitaire voorzieningen in ontwikkelingslanden te bevorderen. Dit evenement was ook bedoeld om na te gaan welke rol EU-actoren en -instellingen kunnen spelen om samenwerking en uitwisseling van beste praktijken aan te moedigen. Commissaris Mimica heeft ook op de inzet van de EU op dit terrein gewezen tijdens de thematische sessie over innovatieve financiering voor kleine en gedecentraliseerde exploitanten van water en sanitaire voorzieningen tijdens het 7e World Water Forum in Zuid-Korea.
Meer informatie
- Het Europees Parlement heeft op 08/09/2015 een initiatiefverslag aangenomen over de follow-up van het Europees burgerinitiatief Right2Water.
- Op zijn plenaire zitting op 15/10/2015 heeft het Europees Economisch en Sociaal Comité advies uitgebracht over de mededeling van de Commissie over Right2Water.
