Voor cosmetica zonder dierenleed – Maak een einde aan dierproeven in Europa

Indiening en behandeling

Het burgerinitiatief “Voor cosmetica zonder dierenleed – Maak een einde aan dierproeven in Europa” is op 25 januari 2023 bij de Commissie ingediend, met 1 217 916 geverifieerde steunbetuigingen. Lees de persmededeling.

De organisatoren hadden op 17 maart 2023 een ontmoeting met vicevoorzitter van de Europese Commissie voor Waarden en Transparantie Věra Jourová en commissaris voor Interne Markt Thierry Breton. Zie fotoreportage.

Op 25 mei 2023 vond in het Europees Parlement een openbare hoorzitting plaats. Zie opname.

Het initiatief is op 10 juli 2023 besproken tijdens de plenaire vergadering van het Europees Parlement. Zie opname.

De Commissie heeft op 25 juli 2023 een mededeling aangenomen waarin zij reageert op het initiatief “Voor cosmetica zonder dierenleed – Maak een einde aan dierproeven in Europa”. Lees het persbericht.

 

Antwoord van de Europese Commissie

 

Belangrijkste conclusies van de mededeling:

De Commissie presenteert de volgende maatregelen om het aantal dierproeven verder te beperken in reactie op de specifieke doelstellingen van het Europees burgerinitiatief:

• Bescherming en versterking van het verbod op dierproeven voor cosmetische producten. De EU-cosmeticaverordening verbiedt het in de handel brengen van cosmetische producten die op dieren zijn getest, maar dit verbod geldt niet voor veiligheidstests die op grond van de EU-verordening inzake registratie en beoordeling van en autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (Reach-verordening) vereist zijn om de risico’s van chemische stoffen voor werknemers en het milieu te beoordelen. Het raakvlak tussen beide wetgevingsteksten wordt momenteel beoordeeld in twee zaken voor het Hof van Justitie van de Europese Unie. De Commissie zal de uitkomst van deze rechtszaken met het oog op eventuele toekomstige wetswijzigingen in overweging nemen.
• De EU-wetgeving inzake chemische stoffen aanpassen. De Commissie zal met alle betrokken partijen samenwerken aan een stappenplan om chemische veiligheidsbeoordelingen dierproefvrij te maken. Het stappenplan zal dienen als leidraad voor toekomstige maatregelen en initiatieven met het oog op die toekomstige beperking en uiteindelijke uitbanning van het gebruik van dierproeven in het kader van de EU-wetgeving inzake chemische stoffen.
• Modernisering van de wetenschap in de EU. De Commissie zal door middel van passende financiering uitgebreide steun blijven verlenen aan de ontwikkeling van alternatieve benaderingen. Zij zal ook een reeks maatregelen nemen om het aantal dierproeven in het kader van onderzoek, onderwijs en opleiding sneller af te bouwen.

Vervolg

Hier vindt u informatie over de vervolgmaatregelen van de Commissie en de andere instellingen in reactie op het burgerinitiatief.

Follow-upvergadering

Op 8 november 2023 had commissaris Virginijus Sinkevičius een ontmoeting met de organisatoren van “Voor cosmetica zonder dierenleed – Maak een einde aan dierproeven in Europa ” om het antwoord van de Commissie op het initiatief te bespreken.

Start van werken aan de routekaart

In de tweede helft van 2023 is de Commissie beginnen werken aan een routekaart voor de geleidelijke afschaffing van dierproeven voor chemische veiligheidsbeoordelingen, zoals aangekondigd in haar antwoord op het EBI. De afronding van de werken aan de routekaart is gepland voor het eerste kwartaal van het mandaat van de Commissie 2024-2029. 

Op 11 en 12 december 2023 werd een workshop georganiseerd met geïnteresseerde belanghebbenden, waaronder de organisatoren van het initiatief. Deze workshop vormde het startpunt voor de ontwikkeling van de routekaart en was een gelegenheid voor belanghebbenden om input te leveren en mogelijke benaderingen voor de toepassing van niet-dierlijke methoden in de wetgeving inzake chemische stoffen te bespreken. 

Het verslag van de workshop wordt opgesteld en zal uiterlijk in juni 2024 worden gepubliceerd. 

Een tweede workshop staat gepland voor 25 oktober 2024.  

Het European Partnership for Alternative Approaches to Animal Testing (EPAA) is een partnerschap tussen de Europese Commissie en het bedrijfsleven. Het is erop gericht dierproeven te vervangen door innovatieve testmethoden zonder dierproeven/nieuwe benaderingsmethoden, het aantal gebruikte dieren te verminderen en procedures te verfijnen als er geen alternatieven bestaan of als die ontoereikend zijn om de veiligheid van stoffen te waarborgen (het “3R-beginsel”, naar het Engels “replace, reduce, refine”). Het EPAA organiseerde verschillende conferenties en activiteiten, waaronder: 

• de jaarlijkse EPAA-conferentie op 15 november 2023,  
• het EPAA-partnerforum van 13 tot en met 15 november 2023, waar diervrije methoden voor de milieuveiligheidsbeoordeling van chemische stoffen werden besproken,   
• het gebruikersforum op 7 en 8 december 2023, waar casestudy’s op het gebied van de menselijke gezondheid werden besproken. 

 

Alternatieven voor dierproeven in het kader van onderzoek 

De Commissie heeft een beleidsactie voor de Europese Onderzoeksruimte (EOR) voorgesteld met betrekking tot niet-diergebonden benaderingen voor biomedisch onderzoek en het testen van geneesmiddelen. Deze actie wordt momenteel geëvalueerd door het EOR-comité, dat naar verwachting in of na de zomer van 2024 advies zal uitbrengen. 

De Commissie heeft “alternatieven voor dierproeven” opgenomen in het strategisch plan 2025-2027 van Horizon Europa (het EU-programma voor onderzoek en innovatie). 

 

Arresten van het Gerecht over het verband tussen Reach en de verordening cosmetische producten (T-655/20 en T-656/20)

Zoals vermeld in het antwoord op de eerste doelstelling van het initiatief – “bescherming en versterking van het verbod op dierproeven voor cosmetische producten” – werd het raakvlak tussen de Reach-verordening en de cosmeticaverordening op dat moment beoordeeld door het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het Gerecht heeft op 22 november 2023 arresten gewezen en verduidelijkt dat bedrijven die chemische stoffen vervaardigen of invoeren die uitsluitend in cosmetische producten worden gebruikt, op grond van de Reach-verordening verplicht zijn informatie te verstrekken (indien nodig verkregen door middel van dierproeven) over gevaarlijke eigenschappen voor de veiligheidsbeoordeling van werknemers die deze stoffen vervaardigen of verwerken.

De Commissie zal de arresten van het Gerecht zorgvuldig in overweging nemen met het oog op eventuele toekomstige maatregelen.