Przedłożenie i rozpatrzenie inicjatywy
Inicjatywę Minority SafePack – milion podpisów za różnorodnością w Europie przedłożono Komisji Europejskiej 10 stycznia 2020 r. po uzyskaniu 1 123 422 deklaracji poparcia. Zobacz komunikat prasowy.
5 lutego 2020 r. organizatorzy inicjatywy spotkali się z wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej do spraw wartości i przejrzystości Věrą Jourovą oraz komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży Mariją Gabriel.
Wysłuchanie publiczne na temat przedłożonej inicjatywy odbyło się w Parlamencie Europejskim 15 października 2020 r. Zobacz komunikat prasowy.
Inicjatywa była przedmiotem dyskusji na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego 14 grudnia 2020 r. W rezolucji przyjętej 17 grudnia 2020 r. Parlament Europejski wyraził swoje poparcie dla inicjatywy. Zobacz komunikat prasowy Parlamentu Europejskiego.
14 stycznia 2021 r. Komisja przyjęła komunikat, w którym wskazała, w jaki sposób obowiązujące i niedawno przyjęte przepisy UE wspierają różne aspekty inicjatywy Minority SafePack. W opisanej poniżej odpowiedzi Komisja przedstawiła też dalsze działania związane z inicjatywą. Zobacz komunikat prasowy.
Odpowiedź Komisji Europejskiej i działania następcze
Dokument:
Główne wnioski wynikające z komunikatu:
Włączenie i poszanowanie bogatej różnorodności kulturowej Europy jest jednym z priorytetów i celów Komisji Europejskiej. W ostatnich latach – od chwili, gdy po raz pierwszy przedstawiono inicjatywę w 2013 r. – wprowadzono szeroką gamę środków odnoszących się do różnych aspektów uwzględnionych we wnioskach dotyczących inicjatywy. W komunikacie oceniono osobno każdy z dziewięciu wniosków, przy uwzględnieniu zasady pomocniczości i proporcjonalności. Nie zaproponowano wprawdzie dalszych aktów prawnych, jednak pełne wdrożenie przepisów i strategii, które już obowiązują, zapewnia skuteczny zestaw środków wspierających cele inicjatywy.
Dalsze działania
Komisja monitoruje wdrażanie kilku unijnych inicjatyw, które przyjęto przed zgłoszeniem Minority SafePack i które są bezpośrednio powiązane z tą inicjatywą obywatelską. Kontynuuje również działania w tych obszarach polityki. Przykłady:
- Komisja realizuje programy finansowania w dziedzinie kultury i edukacji (przede wszystkim Erasmus+), które są w pełni dostępne dla niewielkich społeczności posługujących się językami regionalnymi lub mniejszościowymi. Przykłady projektów promujących języki regionalne i mniejszościowe finansowanych w ramach programów Erasmus+ i „Kreatywna Europa” można znaleźć w publikacji z 2024 r. „Różnorodność językowa w Unii Europejskiej”.
- Bardziej ogólnie, jeżeli chodzi o przepisy dotyczące finansowania z funduszy UE, Komisja zaostrzyła wymogi dotyczące uwzględniania praw podstawowych w finansowaniu unijnym. Rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów regulujące budżet na lata 2021–2027 zawiera warunek podstawowy, zgodnie z którym podczas wydatkowania funduszy objętych tym rozporządzeniem państwa członkowskie muszą przestrzegać Karty praw podstawowych i zasady niedyskryminacji. Z unijnych funduszy kontynuowane będzie wsparcie integracji społeczno-gospodarczej, między innymi społeczności marginalizowanych i grup szczególnie wrażliwych, w tym mniejszości etnicznych, zgodnie z priorytetami i potrzebami wskazanymi przez Komisję i państwa członkowskie.
- Jeżeli chodzi o możliwości badań naukowych, obecny program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” (2021–2027) i jego programy szczegółowe, zwłaszcza należące do klastru 2 „Kultura, kreatywność i społeczeństwo integracyjne”, oferują możliwości badań naukowych dotyczących różnorodności kulturowej i językowej w Europie. Badania dotyczące mniejszości narodowych lub różnorodności kulturowej i językowej mogą być prowadzone z różnych perspektyw i z wykorzystaniem metod należących do różnych nauk społecznych i humanistycznych. Projekty badawcze dotyczące różnorodności językowej będą kontynuowane przez cały czas trwania programu „Horyzont Europa”, czyli w programach prac na lata 2025–2027.
- W odniesieniu do zawartych w inicjatywie propozycji dotyczących audiowizualnych usług medialnych, a mianowicie zapewnienia swobody świadczenia usług i odbioru treści audiowizualnych w regionach, w których zamieszkują mniejszości narodowe, Komisja monitoruje stosowanie dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (dyrektywa 2010/13/UE), a także szczególne stosowanie przepisów dotyczących promowania utworów europejskich. Sprawozdanie ze stosowania dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych, obejmujące lata 2019–2022, opublikowano w styczniu 2024 r. Potwierdzono w nim, że dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych jest podstawowym instrumentem regulującym ogólnounijną koordynację przepisów krajowych w odniesieniu do wszystkich mediów audiowizualnych oraz że zasada kraju pochodzenia ułatwia transgraniczną transmisję kanałów telewizyjnych i usług wideo na żądanie (VOD). Sprawozdanie ze stosowania przepisów dotyczących promocji utworów europejskich, obejmujące lata 2020–2021, opublikowano w czerwcu 2024 r. Kraje UE stopniowo wprowadzają nowe przepisy zobowiązujące serwisy z wideo na żądanie do wypełnienia co najmniej 30 proc. ich oferty w każdym z katalogów utworami europejskimi, co aktywnie przyczynia się do realizacji celu, jakim jest promowanie różnorodności kulturowej w Unii.
- Jeśli chodzi o zawarte w inicjatywie propozycje dotyczące blokowania geograficznego, w ramach działań związanych z pierwszym krótkoterminowym przeglądem rozporządzenia w sprawie blokowania geograficznego, Komisja zorganizowała w 2021 i 2022 r. spotkania z sektorem audiowizualnym, aby uzgodnić konkretne kroki prowadzące do poprawy dostępności treści audiowizualnych w całej UE. Ostatnie takie spotkanie miejsce 6 grudnia 2022 r. Więcej informacji można znaleźć w sprawozdaniu z wydarzenia. Komisja przedstawiła wyniki dialogu w ramach przeglądu wdrażania rozporządzenia w sprawie blokowania geograficznego w 2024 r.
- W celu promowania różnorodności językowej w dziedzinie języków regionalnych i mniejszościowych Komisja rozwija współpracę z Europejskim Centrum Języków Nowożytnych (ECML) przy Radzie Europy. W listopadzie 2023 r. wspólnie z ECML zorganizowała sympozjum na temat większego wsparcia dla języków regionalnych i mniejszościowych w kontekście wielojęzycznym. Realizowane są szczegółowe analizy w celu stworzenia repozytorium najlepszych praktyk.
- Promocja różnorodności językowej w Europie, w tym języków regionalnych i mniejszościowych, odbywa się też w ramach Europejskiego Dnia Języków oraz europejskiej platformy edukacji szkolnej. W ramach Europejskiego Dnia Języków w 2024 r. przedstawiono i omówiono wyniki najnowszego badania Eurobarometr „Europejczycy i ich języki”. Stwierdzono w nim między innymi, że 85 proc. obywateli Europy jest zdania, że należy chronić języki regionalne i mniejszościowe.
Dodatkowe informacje
Sąd Unii Europejskiej w orzeczeniu wydanym 9 listopada 2022 r. (sprawa T-158/21) odrzucił wniosek grupy organizatorów inicjatywy Minority SafePack o stwierdzenie nieważności komunikatu Komisji C(2021) 171. Sąd uznał, że Komisja nie złamała prawa ani nie naruszyła obowiązku należytego uzasadnienia, twierdząc w komunikacie, że na tym etapie nie są konieczne dalsze akty prawne, aby osiągnąć cele określone w europejskiej inicjatywie obywatelskiej.
Więcej informacji można znaleźć w komunikacie prasowym.
21 stycznia 2023 r. organizatorzy złożyli do Trybunału Sprawiedliwości odwołanie od tego orzeczenia.
