Kwestie ogólne
Europejska inicjatywa obywatelska ma umożliwić obywatelom UE aktywne uczestnictwo w kształtowaniu unijnej polityki.
Aby zwrócić się do UE o podjęcie działań w konkretnej sprawie, można zorganizować europejską inicjatywę obywatelską, w wyniku której Komisja Europejska zostanie wezwana do zaproponowania nowych przepisów unijnych w tej sprawie.
Aby Komisja rozważyła podjęcie działań w związku z inicjatywą, musi się pod nią podpisać co najmniej milion osób z całej UE.
Petycje do Parlamentu Europejskiego różnią się od inicjatyw obywatelskich głównie tym, że:
- dotyczą już podejmowanych przez UE działań nie mogą służyć do tego, by domagać się projektu nowych przepisów UE (inicjatywy obywatelskie służą temu, by zaproponować nowe przepisy UE)
- może je złożyć nawet jedna osoba (wystąpić z inicjatywą obywatelską mogą tylko formalne grupy organizatorów)
- nie ma minimalnej liczby podpisów (w przypadku inicjatyw obywatelskich wymagany jest co najmniej milion podpisów).
Inicjatywę obywatelską przedkłada się Komisji Europejskiej, by zwrócić się do niej o przedłożenie wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.
TAK.
W większości krajów na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym społeczeństwo ma do dyspozycji inicjatywy lub podobne narzędzia. Różnią się one zakresem i przebiegiem procedury.
Przykłady opisano w tym badaniu:
Pierwsze kroki – inicjatywa
TAK.
Porady dotyczące aspektów prawnych europejskiej inicjatywy obywatelskiej, prowadzenia kampanii, gromadzenia funduszy i innych aspektów organizacyjnych można uzyskać na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Na każdą prośbę o poradę przesłaną za pośrednictwem forum, odpowiadają niezależni eksperci.
Prośby o poradę mogą składać tylko zarejestrowani użytkownicy forum. Zobacz, jak się zarejestrować na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
Forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej oferuje też materiały, które pomogą przeprowadzić inicjatywę od początku do końca. Więcej informacji znajdziesz w sekcji „Praktyczne wskazówki” na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
NIE.
Inicjatywa obywatelska może dotyczyć jedynie projektów przepisów w kwestiach, w których zdaniem obywateli akt prawny Unii jest konieczny do tego, by wdrożyć traktaty (a nie zmienić je).
TAK.
Zasady nie przewidują ograniczeń w tej kwestii. Każda inicjatywa jest oceniana indywidualnie i może zostać zarejestrowana, jeżeli spełnia wymogi dotyczące rejestracji.
Pierwsze kroki – organizatorzy
TAK.
Liczy się kraj miejsca zamieszkania. Organizatorzy mogą mieć obywatelstwo jednego kraju UE lub różnych krajów UE. Muszą jednak mieszkać w co najmniej siedmiu różnych krajach UE.
NIE.
Każdy organizator musi być obywatelem kraju UE.
Musisz być w wieku uprawniającym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego.
W większości krajów UE ten wiek to ukończone 18 lat, z wyjątkiem:
- Belgii, Niemiec, Malty i Austrii, gdzie wiek uprawniający do głosowania to 16 lat
- Grecji, gdzie można głosować w wieku lat 17.
NIE.
Wystarczy być w wieku uprawniającym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego (zob. poprzednie pytanie).
Przedstawiciel i zastępca zabierają głos i działają w imieniu grupy organizatorów.
Osoby wyznaczone do kontaktów pełnią rolę pośredników między grupą a Komisją – to one odpowiadają w szczególności za przedkładanie wszelkich informacji Komisji.
Przedstawiciel i jego zastępca mają dostęp do konta organizatora i wszelkiej korespondencji otrzymanej od Komisji.
Osoby wyznaczone do kontaktów – przedstawiciel i jego zastępca – są upoważnione do wypowiadania się i działania w imieniu organizatorów.
Mogą to być osoby zaliczające się do siedmiu członków grupy mieszkających w siedmiu różnych krajach lub może to być dwoje innych członków grupy.
Osoby wyznaczone do kontaktów pełnią rolę pośredników między grupą a Komisją – to one odpowiadają w szczególności za przedkładanie wszelkich informacji Komisji.
Przedstawiciel i jego zastępca mają dostęp do konta organizatora i wszelkiej korespondencji otrzymanej od Komisji.
Przy składaniu wniosku o rejestrację przedstawiciel grupy organizatorów musi załadować dokumenty potwierdzające imiona i nazwiska, adresy pocztowe i obywatelstwo siedmiu członków grupy mieszkających w siedmiu różnych krajach UE.
Te same dokumenty są wymagane w przypadku osób wyznaczonych do kontaktów (przedstawiciela i jego zastępcy), jeśli zaliczają się one do tych siedmiu członków.
Komisja sprawdzi te dokumenty i może zwrócić się do przedstawiciela grupy o przedstawienie dalszych informacji.
Ważne: dokument tożsamości może nie być wystarczającym dowodem potwierdzającym kraj zamieszkania. Dokumenty potwierdzające kraj zamieszkania powinny być jak najbardziej aktualne, najlepiej z okresu maksymalnie 12 ostatnich miesięcy (np. rachunki za media z podanym obecnym miejscem zamieszkania).
Więcej informacji znajdziesz w sekcji „Praktyczne wskazówki” na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
TAK.
W takim przypadku – jako przedstawiciel lub jego zastępca – musisz poinformować Komisję o tych zmianach za pośrednictwem konta organizatora.
Jeśli zmiany dotyczą minimalnej liczby członków grupy mieszkających w siedmiu różnych krajach UE, musisz przedstawić niezbędne dokumenty na dowód, że grupa nadal spełnia wymogi pod względem obywatelstwa, wieku i miejsca zamieszkania.
Jeżeli zmiany odnoszą się do przedstawiciela lub zastępcy, formularze deklaracji poparcia są aktualizowane w celu zapisania tych zmian. Jeśli korzystasz z formularzy papierowych, należy wydrukować nowe formularze z konta organizatora.
Imiona i nazwiska nowych członków grupy wyświetlą się w rejestrze online. Imiona i nazwiska byłych przedstawicieli lub zastępców pozostaną widoczne w rejestrze przez cały czas trwania procedury (po to, by właściwe organy mogły sprawdzić ważność zebranych podpisów przedłożonych do weryfikacji).
TAK.
Zasady nie przewidują ograniczeń w tej kwestii.
NIE.
To tylko jedna z możliwości.
Jeśli grupa utworzy podmiot prawny, to on będzie w świetle prawa odpowiadać za zarządzanie inicjatywą.
TAK.
Każdy podmiot prawny, który zarządza inicjatywą, należało utworzyć zgodnie z przepisami prawa kraju, w którym został zarejestrowany. Należy przedstawić dokumenty poświadczające, że podmiot prawny został zarejestrowany specjalnie w celu zarządzania inicjatywą oraz że przedstawiciel jest upoważniony do działania w jego imieniu.
Zarejestrowanie inicjatywy
- Tytuł inicjatywy (maks. 100 znaków bez spacji)
- Cele inicjatywy (maks. 1 100 znaków bez spacji)
- Artykuły Traktatów uznane przez nich za istotne dla proponowanej inicjatywy
- Imiona i nazwiska, adresy pocztowe, obywatelstwo i daty urodzenia siedmiu członków grupy mieszkających w siedmiu różnych krajach UE
- dodatkowo, w przypadku przedstawiciela i zastępcy, ich adresy e-mail i numery telefonów
- Przedstawiciel i jego zastępca mogą być osobami zaliczającymi się do siedmiu członków grupy wspomnianych powyżej (mieszkających w siedmiu różnych krajach UE) lub może to być dwoje innych członków grupy.
- Dokumenty potwierdzające imiona i nazwiska, aktualne adresy pocztowe, obywatelstwo i datę urodzenia każdego z siedmiu członków grupy oraz przedstawiciela i zastępcy, jeżeli nie należą oni do grona tych siedmiu członków grupy (zob. również pyt. „Jako organizator, jak mogę udowodnić, że spełniam wymogi określone w przepisach?”)
- Imiona i nazwiska innych członków grupy
- Wszystkie źródła wsparcia i finansowania (znane w chwili rejestracji) o wartości przekraczającej 500 euro na darczyńcę
- W odpowiednim przypadku dokumenty potwierdzające, że do zarządzania inicjatywą został utworzony podmiot prawny oraz że przedstawiciel grupy jest upoważniony do działania w imieniu tego podmiotu.
- Można również przekazać:
- załącznik, w którym zostanie przedstawiony szerszy kontekst inicjatywy (maks. 5 000 znaków bez spacji) i który należy wypełnić online
- dodatkowe informacje, na przykład projekt aktu prawnego (do załadowania – maks. 5 MB)
- adres strony internetowej inicjatywy (jeśli taka istnieje).
- Uwaga: po złożeniu wniosku o rejestrację nie można wprowadzić żadnych zmian w tytule, celach, załączniku ani dodatkowych informacjach dotyczących inicjatywy.
- Więcej informacji o przygotowaniu inicjatywy do rejestracji znajdziesz w sekcji „Praktyczne wskazówki” na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
- Nagrania wideo z udziałem ekspertów i nagrania z webinarów tematycznych znajdziesz na stronie: Praktyczne wskazówki Forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej (europa.eu)
Komisja zarejestruje inicjatywę, jeżeli:
- utworzona została grupa organizatorów i wskazano osoby wyznaczone do kontaktów
- przedłożono dokumenty poświadczające imiona i nazwiska, aktualne adresy pocztowe (miejsce zamieszkania)oraz obywatelstwo siedmiu członków grupy zamieszkałych w siedmiu różnych krajach UE
- podmiot prawny (jeżeli zdecydowano się na skorzystanie z tej opcji) został utworzony specjalnie w celu zarządzania inicjatywą, a przedstawiciel jest upoważniony do działania w jego imieniu
- inicjatywa dotyczy kwestii, w której Komisja jest uprawniona do zaproponowania przepisów UE
- inicjatywa nie jest nadużyciem, nie jest niepoważna ani dokuczliwa
- inicjatywa jest zgodna z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych UE.
NIE.
Forum europejskiej inicjatywy europejskiej to nieformalna przestrzeń, gdzie (potencjalni) organizatorzy mogą dyskutować na temat pomysłów na inicjatywy oraz znaleźć ludzi do swojego zespołu lub uzyskać porady.
Aby inicjatywa została zarejestrowana i aby można było rozpocząć zbieranie podpisów, najpierw należy złożyć do Komisji formalny wniosek o rejestrację.
Decyzję Komisji otrzymasz przed upływem dwóch miesięcy od złożenia wniosku.
W wyjątkowych sytuacjach proces rejestracji może trwać do czterech miesięcy, jeżeliinicjatywa spełnia wszystkie wymogi, ale jej przedmiot nie leży w zakresie uprawnień Komisji. W takim przypadku Twoja grupa otrzyma odpowiedź w ciągu miesiąca wraz z zaproszeniem do wprowadzenia odpowiednich zmian w zaproponowanej inicjatywie.
Od czasu otrzymania tej odpowiedzi będziesz mieć dwa miesiące na wysłanie Komisji zaktualizowanej wersji (możesz też zdecydować się na wycofanie inicjatywy lub pozostawienie jej w oryginalnym kształcie).
Jeżeli prześlesz zaktualizowaną inicjatywę lub pozostawisz inicjatywę w oryginalnym kształcie, Komisja w ciągu miesiąca ostatecznie zadecyduje, czy:
- zarejestrować inicjatywę w pełnej wersji, CZY
- częściowo zarejestrować inicjatywę, CZY
- odmówić zarejestrowania inicjatywy.
To, że inicjatywa została zarejestrowana częściowo, oznacza, że nie wszystkie jej cele wchodzą w zakres uprawnień Komisji do zaproponowania przepisów prawa UE.
W przypadku częściowej rejestracji deklaracje poparcia można zbierać jedynie w odniesieniu do tych części inicjatywy, które zostały zarejestrowane. Jeżeli inicjatywa uzyska co najmniej milion podpisów i zostanie przedłożona Komisji, Komisja przeanalizuje wyłącznie zarejestrowane części inicjatywy.
W systemie zbierania deklaracji online i na papierowych formularzach deklaracji poparcia wymienione są jedynie zarejestrowane cele.
Informację, które części inicjatywy zostały zarejestrowane, zawiera decyzja o zarejestrowaniu dostępna w rejestrze online Komisji.
Grupa organizatorów musi również poinformować osoby składające podpisy o zakresie rejestracji na stronach internetowych kampanii lub za pośrednictwem innych środków przekazu, których używa do promowania inicjatywy.
Opublikowane zostaną jedynie następujące informacje:
- opis inicjatywy (tytuł, cele i inne podane informacje)
- imiona i nazwiska członków grupy organizatorów oraz adresy e-mail osób wyznaczonych do kontaktów (przedstawiciela i jego zastępcy)
- imię i nazwisko oraz adres e-mail inspektora ochrony danych, jeżeli taki istnieje
- kraj zamieszkania przedstawiciela
- jeżeli do celów zarządzania inicjatywą utworzono podmiot prawny – nazwa tego podmiotu i kraj jego siedziby
- strona internetowa kampanii, jeżeli taka istnieje
- informacje o źródłach finansowania i innego wsparcia.
Informacje o ochronie danych osobowych można znaleźć w oświadczeniu o ochronie prywatności.
W dowolnym z 24 języków urzędowych UE.
TAK.
Komisja tłumaczy tytuł i cele inicjatywy oraz załącznik do niej na wszystkie języki urzędowe UE i publikuje je w ogólnodostępnym rejestrze.
Za ewentualne tłumaczenia i wszelkich innych informacji (np. projektu aktu prawnego) i za przesłanie ich za pomocą konta organizatora odpowiadają organizatorzy. Komisja umieści te tłumaczenia w publicznym rejestrze.
TAK.
Decyzja jest oparta na podstawach prawnych, co oznacza, że organizatorzy mogą ją zakwestionować. Komisja podaje uzasadnienie decyzji i wyjaśnia, jakie sądowe lub pozasądowe środki odwoławcze są dostępne.
Są to między innymi wniesienie sprawy do Trybunały Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub złożenie skargi (dotyczącej niewłaściwego administrowania) u Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
Komisja publikuje informacje na temat wcześniejszych inicjatyw, których zarejestrowania odmówiła.
TAK.
Organizatorzy mogą wycofać inicjatywę w dowolnym momencie, zanim zostanie przedłożona Komisji (przedkłada się ją po zebraniu wszystkich podpisów i uzyskaniu poświadczenia ich ważności).
Po wycofaniu inicjatywy nie można reaktywować procedury – wszystkie podpisy zostają unieważnione.
Inicjatywa będzie jednak nadal wyświetlać się w rejestrze europejskich inicjatyw obywatelskich, w części z inicjatywami wycofanymi.
Zbiórka podpisów
Organizatorzy mogą sami zdecydować, kiedy rozpoczną zbieranie podpisów – musi to jednak nastąpić nie później niż sześć miesięcy od zarejestrowania inicjatywy.
Datę rozpoczęcia zbiórki należy podać Komisji przynajmniej na10 dni roboczych przed wybraną datą. Opublikujemy wtedy w rejestrze online datę rozpoczęcia i zakończenia okresu zbierania deklaracji.
Więcej informacji można znaleźć na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej w sekcji „Jak zbierać podpisy”.
TAK.
Na zebranie podpisów organizatorzy mają maksymalnie rok.
Mogą przestać je zbierać w dowolnym momencie, jeżeli mają pewność, że udało im się zebrać minimalną liczbę podpisów (co najmniej milion ogółem, a w co najmniej siedmiu krajach UE musi zostać osiągnięty wymagany próg). Warto dążyć do zebrania jak największej liczby podpisów oprócz wymaganego miliona, z uwagi na to, że niektóre podpisy mogą zostać unieważnione podczas procesu weryfikacji prowadzanego przez poszczególne kraje UE.
Aby zakończyć zbieranie podpisów przed upływem wymaganego terminu, należy poinformować o tym Komisję co najmniej 10 dni roboczych przed nową datą zakończenia okresu zbierania podpisów.
NIE.
Do zbierania podpisów należy używać specjalnych formularzy, które są zgodne z wzorami określonymi w załączniku III do rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej i które zawierają wszystkie konieczne informacje o inicjatywie zgodne z tym, co zostało opublikowane na naszych stronach.
Warto również pamiętać, że to, jakie dane muszą podać osoby składające podpisy, zależy od tego, z którego kraju są te osoby.
Prawidłowe, wstępnie wypełnione formularze można pobrać z konta organizatora. Będą one zawierać wymagane informacje na temat inicjatywy. Możesz dodać logo lub symbol inicjatywy.
Formularz powinien być wydrukowany na jednym arkuszu A4 (można drukować dwustronnie).
NIE.
Należy używać osobnych formularzy w zależności od obywatelstwa osób składających podpisy. Oznacza to, że wszyscy sygnatariusze na jednym formularzu muszą być obywatelami tego samego kraju UE.
W każdym formularzu należy wskazać kraj, w którym zostanie wysłany do weryfikacji. Z formularza tego mogą korzystać jedynie obywatele tego kraju.
Podpisy można zbierać w dowolnym języku urzędowym UE, niezależnie od obywatelstwa sygnatariuszy.
NIE.
Do zbierania deklaracji poparcia online organizatorzy muszą używaćsystemu zbierania deklaracji online udostępnionego przez Komisję.
System ten jest bezpłatnym, gotowym rozwiązaniem, spełniającym wymogi techniczne i wymogi bezpieczeństwa.
Organizatorzy muszą jedynie podpisać umowę, na mocy której będą administratorami danych wspólnie z Komisją.
Po jej podpisaniu mogą rozpocząć zbieranie podpisów (po upływie 10 dni od podania Komisji daty rozpoczęcia okresu zbierania deklaracji poparcia).
Więcej informacji można znaleźć na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej we wskazówkach dotyczących centralnego systemu zbierania deklaracji on-line.
NIE.
System ten jest rozwiązaniem bezpłatnym i gotowym do użycia. Spełnia już wymogi techniczne i wymogi bezpieczeństwa.
Organizatorzy muszą jedynie podpisać umowę, na mocy której będą administratorami danych wspólnie z Komisją.
Po jej podpisaniu mogą rozpocząć zbieranie podpisów (po upływie 10 dni od podania Komisji daty rozpoczęcia okresu zbierania deklaracji poparcia).
Wymóg ten ma zagwarantować, że inicjatywę będą popierać osoby o różnym obywatelstwie i że przekrój pod tym względem będzie wystarczająco szeroki.
Więcej informacji na temat minimalnej liczby podpisów na kraj
NIE.
Wszystkie podpisy są wliczane do łącznej liczby podpisów pozwalającej osiągnąć cel, jakim jest milion podpisów.
Podpis pod inicjatywą
Wypełnij deklarację poparcia, na papierze lub elektronicznie. W większości krajów UE możesz również podpisać inicjatywę za pomocą identyfikacji elektronicznej (eID).
Zależy to od kraju.
Wszyscy obywatele UE muszą podać następujące informacje: obywatelstwo, imię i nazwisko oraz w zależności od kraju:
albo
A. pełny adres pocztowy i datę urodzenia
(obywatele Danii, Finlandii, Francji, Grecji, Holandii, Irlandii, Luksemburga, Niemiec i Słowacji)
albo
B. osobisty numer identyfikacyjny / numer osobistego dokumentu tożsamości i rodzaj numeru/dokumentu
(obywatele Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Estonii, Hiszpanii, Litwy, Łotwy, Malty, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowenii, Szwecji, Węgier i Włoch).
Obywatele niektórych krajów UE mogą również podpisać inicjatywę przy pomocy środków identyfikacji elektronicznej.
Wymogi dotyczące danych w podziale na kraje
Po osiągnięciu wymaganej liczby podpisów zebrane dane zostaną poświadczone przez właściwe organy w każdym kraju. Wszelkie deklaracje poparcia zawierające błędne dane zostaną uznane za nieważne.
Wykaz krajów UE, których obywatele mogą podpisać inicjatywę za pomocą identyfikacji elektronicznej, znajduje się na stronie: Wymogi dotyczące danych.
Musisz być w wieku uprawniającym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego (w większości krajów UE 18 lat). Niektóre kraje obniżyły do 16 lat minimalną granicę wieku uprawniającego do podpisania europejskich inicjatyw obywatelskich. Szczegóły znajdziesz w tabeli.
NIE.
Musisz tylko być w wieku uprawniającym do głosowania w eurowyborach lub mieć ukończone co najmniej 16 lat w przypadku krajów, które podjęły decyzję o zezwoleniu na wyrażanie poparcia od tej granicy wiekowej (zob. poprzednie pytanie).
NIE.
Europejską inicjatywą obywatelską mogą podpisać wyłącznie obywatele UE (obywatele krajów UE).
W kraju, którego jesteś obywatelem.
Na przykład jeśli jesteś obywatelem Litwy zamieszkałym w Irlandii, przy podpisywaniu inicjatywy online wybierzesz Litwę jako kraj obywatelstwa lub wypełnisz formularz papierowy, którego organizatorzy używają dla obywateli Litwy. Twój podpis zostanie zweryfikowany i policzony na Litwie.
Jeśli masz dwa obywatelstwa, po prostu wybierz jedno z nich i wypełnij tylko jeden formularz. Jedną inicjatywę można podpisać tylko raz.
TAK.
Przy podpisywaniu wybierz kraj UE, którego jesteś obywatelem. Twój podpis zostanie zweryfikowany i policzony w tym kraju.
Po podpisaniu inicjatywy zostaniesz poinformowany/-a o możliwości pobrania niepowtarzalnego identyfikatora, pliku PDF zawierającego nazwę inicjatywy oraz ciąg liter i cyfr (na przykład: a9f774f7-ae4b-45e5-a891-09ae1b7a2bba). Jeżeli zapiszesz ten plik, służy on jako dowód, że podpisałeś/-aś inicjatywę, i może pomóc w sprawdzeniu, które inicjatywy już podpisałeś/-aś.
Weryfikacja deklaracji poparcia
TAK.
Zebrane podpisy należy przedłożyć organom krajowym do weryfikacji w terminie trzech miesięcy od zakończenia okresu zbierania deklaracji poparcia.
Wyznaczone organy we wszystkich krajach UE przeprowadzają kontrole służące poświadczeniu liczby ważnych deklaracji poparcia podpisanych przez obywateli tych krajów.
Mają na to trzy miesiące. Kontrole te mogą być kompletne opierać się na losowym doborze próby.
Na dwa sposoby:
- Organizatorzy mogą złożyć deklaracje poparcia zebrane w formie papierowej za pomocą własnych środków. Deklaracje poparcia zebrane na papierze można przekazywać w formie papierowej lub można je zeskanować i przekazać drogą elektroniczną lub na fizycznym nośniku takim jak elektroniczny nośnik do przechowywania danych. W przypadku przekazywania deklaracji poparcia na nośniku fizycznym (w formie papierowej lub na elektronicznym nośniku do przechowywania danych) należy również zapewnić ich bezpieczeństwo, np. wysyłając je przesyłką poleconą lub firmą kurierską. Organizatorzy muszą zawsze przestrzegać wszystkich przepisów dotyczących ochrony danych.
- Organizatorzy muszą poinformować Komisję, czy chcą załadować deklaracje poparcia zebrane na papierze za pośrednictwem oferowanej przez Komisję usługi wymiany plików. Skany papierowych formularzy mogą zostać załadowane do systemu w formie zaszyfrowanej. W ciągu dwóch miesięcy od zakończenia okresu zbierania deklaracji należy załadować wszystkie deklaracje poparcia zebrane na papierze, a następnie poinformować Komisję o zakończeniu tego zadania.
Komisja przesyła podpisy zebrane przy pomocy swojego systemu zbierania deklaracji online do państw członkowskich za pośrednictwem usługi wymiany plików. Jest to system, który umożliwia bezpieczne przekazywanie deklaracji poparcia państwom członkowskim. Informacje są przesyłane w formie zaszyfrowanej i mogą zostać odszyfrowane wyłącznie przez odpowiedni organ krajowy.
Usługa wymiany plików to system, który umożliwia bezpieczne przekazywanie deklaracji poparcia organom krajowym.
Informacje są przesyłane w formie zaszyfrowanej i mogą zostać odszyfrowane wyłącznie przez odpowiedni organ krajowy.
Każdy organ krajowy bezpłatnie przesyła organizatorom zaświadczenie o liczbie ważnych deklaracji poparcia zebranych od obywateli danego kraju. Po uzyskaniu wszystkich wymaganych zaświadczeń od organów krajowych organizatorzy mogą formalnie przedłożyć inicjatywę do rozpatrzenia przez Komisję.
Mogą wykorzystać środki dochodzenia roszczeń dostępne zgodnie z prawem krajowym. Mogą na przykład zwrócić się do krajowych organów administracyjnych lub sądowych (w tym do krajowego lub regionalnego rzecznika praw obywatelskich).
Mogą również złożyć skargę do Komisji w sprawie naruszenia prawa UE.
Przedłożenie inicjatywy
TAK.
Mają na to trzy miesiące, licząc od daty otrzymania ostatniego zaświadczenia od organów krajowych.
NIE.
Należy jedynie wysłać za pośrednictwem konta organizatora formularz służący do przedłożenia inicjatywy oraz kopie wszystkich zaświadczeń otrzymanych od organów krajowych, w których potwierdzono liczbę zebranych podpisów.
Uzyskanie odpowiedzi
Spotkanie to odbywa się przed upływem jednego miesiąca od daty przedłożenia inicjatywy.
Ma formę zorganizowanej dyskusji na temat treści inicjatywy, która ma umożliwić Komisji zapoznanie się z jej celem (i uzyskanie ewentualnych wyjaśnień), zanim przygotuje swoją odpowiedź.
NIE.
Kiedy inicjatywa zostanie przedłożona, Komisja poinformuje o tym Parlament Europejski. Następnie Parlament Europejski skontaktuje się z organizatorami, aby zorganizować wysłuchanie.
Poza Parlamentem Europejskim Komisja poinformuje również Radę Unii Europejskiej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów oraz wszystkie parlamenty narodowe w UE.
W ciągu sześciu miesięcy od opublikowania w rejestrze zawiadomienia o inicjatywie.
Komisja wydaje komunikat, w którym określa środki, jakie zamierza ewentualnie podjąć, a także przedstawia uzasadnienie swojej decyzji oraz planowany harmonogram wdrożenia tych środków.
Komunikat zostanie opublikowany na naszych stronach we wszystkich językach urzędowych UE.
Komisja powiadomi o nim również Parlament Europejski, Radę Unii Europejskiej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów oraz wszystkie parlamenty narodowe w UE.
NIE.
Komisja musi najpierw zbadać taką inicjatywę pod względem merytorycznym i udzielić odpowiedzi w terminie sześciu miesięcy. W swojej odpowiedzi Komisja wyjaśni, czy zamierza wystąpić z wnioskiem ustawodawczym. Jeżeli Komisja podejmie decyzję o przedstawieniu wniosku ustawodawczego, będzie on musiał przejść przez wszystkie etapy kształtowania prawa UE.
Europejska inicjatywa obywatelska ma umożliwić obywatelom UE rozpoczęcie dyskusji na dany temat i wywarcie wpływu na program działań UE przez wezwanie Komisji do przedstawienia projektu przepisów.
Komisja ma sześć miesięcy na przeanalizowanie konkretnych postulatów zawartych w inicjatywie, która uzyskała wymagane poparcie, oraz na podjęcie decyzji, jakie działania należy podjąć. Komisja nie jest zobowiązana do zaproponowania przepisów w odpowiedzi na udaną inicjatywę, ale może podjąć decyzję w sprawie innych rodzajów działań następczych, np. działań o charakterze nieustawodawczym lub wdrażania istniejącego prawodawstwa. Niezależnie od decyzji podjętej przez Komisję w odpowiedzi na postulaty zawarte w inicjatywie, Komisja przedstawi jasne uzasadnienie swojej decyzji.
Wniosek ustawodawczy Komisji musi przejść przez kolejne etapy odpowiedniej procedury ustawodawczej.
Oznacza to, że aby wniosek ustawodawczy stał się prawem, musi najpierw zostać przeanalizowany i przyjęty przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej, a w niektórych przypadkach jedynie przez Radę.
Więcej informacji można znaleźć pod adresem: Polityka, prawo – proces podejmowania decyzji | Unia Europejska (europa.eu)
Finansowanie i inne rodzaje wsparcia
TAK.
Należy zgłosić wszelkie wsparcie finansowe powyżej 500 euro na jednego darczyńcę.
Należy podać te informacje przy składaniu wniosku o rejestrację, a następnie aktualizować je co najmniej raz na dwa miesiące do zakończenia procesu zbierania deklaracji poparcia lub, jeżeli inicjatywa zakończy się powodzeniem, do czasu udzielenia odpowiedzi przez Komisję.
Należy również podać informacje na temat wszelkiego wsparcia niefinansowego otrzymanego na rzecz inicjatywy.
Informacje dotyczące źródeł finansowania i innej pomocy na rzecz inicjatywy opublikujemy w internetowym rejestrze Komisji. Te same informacje należy opublikować na stronie internetowej kampanii (jeżeli taka istnieje).
Więcej informacji na temat sprawozdawczości dotyczącej wsparcia finansowego można znaleźć w wytycznych na ten temat opublikowanych na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
Źródła wsparcia i finansowania należy zgłaszać za pośrednictwem konta organizatora, czyli konta, które było wykorzystywane do złożenia wniosku o rejestrację inicjatywy.
Co dwa miesiące na koncie organizatora pojawiać się będą automatyczne przypomnienia o konieczności aktualizacji informacji na temat finansowania i wsparcia.
Za darczyńcę uważa się osobę lub organizację udzielającą wsparcia finansowego w wysokości powyżej 500 euro.
Za darczyńców uważa się również osoby prawne lub organizacje przekazujące inne darowizny, które można wymiernie oszacować pod względem ekonomicznym (np. darowizny rzeczowe), oraz te udzielające wsparcia, którego nie można wymiernie oszacować pod względem ekonomicznym.
Osoby zapewniające wsparcie niefinansowe, takie jak wolontariat, nie są uznawane za darczyńców na mocy rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Takie wsparcie nie musi być zgłaszane.
W przypadku wątpliwości co do tego, czy konkretne wsparcie należy zgłosić, można skorzystać z porad na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej (zakładka „Zapytaj eksperta”).
TAK.
Mogą ubiegać się o finansowanie z programów UE (np. programu Obywatele, Równość, Prawa i Wartości) zgodnie z kryteriami poszczególnych zaproszeń do składania wniosków.
Również Komisja udziela organizatorom bezpłatnej pomocy obejmującej na przykład:
- porady prawne i praktyczne wskazówki na temat wszystkich aspektów procesu europejskiej inicjatywy obywatelskiej, dostępne na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej
- bezpieczny i łatwy w użyciu system zbierania deklaracji online
- usługi tłumaczeniowe
- działania informacyjne.
Więcej informacji znajdziesz w sekcji „Praktyczne wskazówki” na forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej.
TAK.
Aby zgłosić zastrzeżenia lub złożyć skargę w sprawie darczyńców i wsparcia zadeklarowanego w odniesieniu do danej inicjatywy (np. jeśli Twoim zdaniem opublikowane informacje są nieprawidłowe lub niekompletne), skorzystaj z formularza dostępnego na stronie poświęconej tej inicjatywie.
Komisja skontaktuje się z organizatorami inicjatywy, aby ustalić fakty, i zwróci się do nich o skorygowanie wszelkich nieścisłości co do finansowania lub wsparcia.
Informowanie
NIE.
Komisja ma obowiązek zachowania neutralności co do wszystkich trwających inicjatyw.
Prowadzi jednak ogólne kampanie promocyjne i informacyjne, które służą rozpowszechnianiu informacji o tym, że europejska inicjatywa obywatelska jest jedną form uczestnictwa w życiu demokratycznym i że obywatele mogą podpisywać się pod inicjatywami.
Na tych stronach znajdziesz aktualne informacje dotyczące ogólnie europejskiej inicjatywy obywatelskiej oraz konkretnych inicjatyw. Możesz również zamówić subskrypcję naszego biuletynu.
W momencie podpisania inicjatywy za pośrednictwem komisyjnego systemu zbierania podpisów, możesz też subskrybować konkretne bieżące informacje na temat inicjatyw wysyłane przez organizatorów i Komisję.
Na stronie forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej znajdują się nagrania wideo, przykłady inicjatyw zakończonych powodzeniem oraz blog poświęcony różnym inicjatywom.
Sygnatariusze mogą zdecydować się na podanie swoich adresów e-mail do celów komunikacyjnych i informacyjnych. Muszą jednoznacznie wyrazić zgodę na kontakt, a organizatorzy muszą przestrzegać odpowiednich przepisów o ochronie danych.
Ochrona danych
TAK.
Rozporządzenie w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej zobowiązuje organizatorów do gromadzenia konkretnych danych osobowych sygnatariuszy, online lub na papierze, a także do przekazania tych informacji właściwym organom odpowiedzialnym za poświadczenie zebranych deklaracji poparcia. Bez tych danych organy krajowe nie mogą zweryfikować podpisów złożonych pod inicjatywą.
Organizatorzy i Komisja muszą zniszczyć wszystkie deklaracje poparcia dla inicjatywy (oraz wszelkie ich kopie) w tym terminie spośród dwóch podanych poniżej, który wypada wcześniej:
- miesiąc po terminie, w którym inicjatywa zostanie przekazana Komisji przez organizatorów
- przed upływem 21 miesięcy od rozpoczęcia okresu zbierania deklaracji poparcia.
Jednak w przypadku wycofania inicjatywy po rozpoczęciu okresu zbierania deklaracji poparcia, deklaracje te (i wszelkie ich kopie) muszą zostać zniszczone w terminie miesiąca po wycofaniu inicjatywy.
Organy krajowe, które weryfikują deklaracje poparcia, muszą zniszczyć wszystkie deklaracje (i wszelkie ich kopie) w terminie trzech miesięcy po zakończeniu tego procesu.
Adresy e-mail:
Organizatorzy i Komisja muszą zniszczyć całą ewidencję adresów e-mail w terminie:
- miesiąca od wycofania inicjatywy lub
- 12 miesięcy od zakończenia okresu zbierania deklaracji poparcia lub
- 12 miesięcy od przekazania inicjatywy przez organizatorów Komisji.
Jeżeli jednak Komisja w odpowiedzi na inicjatywę wystosuje formalny komunikat, okres przechowywania adresów e-mail upływa po trzech latach od opublikowania komunikatu.
Wszystkie dane osobowe przetwarzane do celów danej inicjatywy podlegają przepisom o ochronie danych.
Przedstawiciele grup organizatorów odpowiedzialni za przetwarzanie danych osobowych muszą przestrzegać ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) i odpowiednich krajowych przepisów o ochronie danych.
Komisja Europejska musi przy przetwarzaniu danych osobowych przestrzegać rozporządzenia w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje UE.
Przetwarzanie danych osobowych przez państwa członkowskie podczas weryfikacji deklaracji poparcia podlega RODO i odpowiednim krajowym przepisom o ochronie danych.
Udostępniony przez Komisję system zbierania deklaracji onlinezapewnia użytkownikom najwyższy poziom bezpieczeństwa (w tym szyfrowanie danych) zgodny z jej zasadami dotyczącymi bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych. Za jego pośrednictwem obywatele mogą również podpisać inicjatywę, korzystając z krajowych środków identyfikacji elektronicznej.
Danych zgromadzonych w deklaracjach poparcia nie można wykorzystywać do celów komunikacji.
Organizatorzy mogą jednak poprosić sygnatariuszy o podanie im osobno danych kontaktowych i wyrażenie zgody na otrzymywanie informacji.
Więcej informacji znajdziesz w wytycznych dla organizatorów na temat ochrony danych.
Administratorem danych w kontekście inicjatywy obywatelskiej jest:
- przedstawiciel grupy organizatorów
- lub podmiot prawny, jeżeli został utworzony do celów zarządzania inicjatywą.
Dotyczy to przetwarzania danych osobowych (w tym adresów poczty elektronicznej) zebranych od osób fizycznych w procesie zbierania podpisów.
Rola administratora danych jest współdzielona z Komisją, jeżeli w ramach inicjatywy używane są:
- system zbierania podpisów i adresów e-mail online udostępniony przez Komisję
- usługa wymiany plików oferowana przez Komisję do celów przekazania podpisów do krajów UE.
Organy krajowe są również administratorami danych w procesie weryfikacji podpisów.
Więcej informacji znajdziesz w wytycznych dla organizatorów na temat ochrony danych.
Szczegółowe przepisy określono w rozporządzeniu w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej – zob. art. 19.
W odniesieniu do wszystkich pozostałych aspektów organizatorzy oraz właściwe organy w krajach UE podlegają przepisom ogólnego rozporządzenia o ochronie danych.
W przypadku gdy Komisja jest współadministratorem danych, jej działania reguluje rozporządzenie (UE) 2018/1725.
Więcej informacji znajdziesz w wytycznych dla organizatorów na temat ochrony danych.
