Stop Finning – Stop the trade (Σταματήστε την πρακτική αφαίρεσης πτερυγίων – Σταματήστε το εμπόριο)

 

Υποβολή και εξέταση

Η πρωτοβουλία «Stop Finning – Stop the trade» (Σταματήστε την πρακτική αφαίρεσης πτερυγίων – Σταματήστε το εμπόριο) υποβλήθηκε στην Επιτροπή στις 11 Ιανουαρίου 2023, αφού συγκέντρωσε 1.119.996 επαληθευμένες δηλώσεις υποστήριξης. Βλ. ανακοίνωση Τύπου.

Στις 6 Φεβρουαρίου 2023 οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες της πρωτοβουλίας συναντήθηκαν με την αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Αξιών και Διαφάνειας, Βιέρα Γιούροβα, και τον επίτροπο Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους. Βλ. ανακοίνωση Τύπου και φωτογραφίες.

Στις 27 Μαρτίου 2023 πραγματοποιήθηκε δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Βλ. μαγνητοσκοπημένο βίντεο.

Η πρωτοβουλία συζητήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά τη σύνοδο της ολομέλειάς του στις 11 Μαΐου 2023. Βλ. μαγνητοσκοπημένο βίντεο.

Στις 5 Ιουλίου 2023 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία παρουσιάζει την απάντησή της στην πρωτοβουλία «Σταματήστε την πρακτική αφαίρεσης πτερυγίων – Σταματήστε το εμπόριο». Βλ. δελτίο Τύπου.

Απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

 

Κύρια συμπεράσματα της ανακοίνωσης:

Η Επιτροπή δεσμεύεται:

● να αρχίσει χωρίς καθυστέρηση προπαρασκευαστικές εργασίες με σκοπό να δρομολογηθεί, έως το τέλος του 2023, εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της εφαρμογής της πολιτικής «οι καρχαρίες να εκφορτώνονται έχοντας ακόμα όλα τα πτερύγιά τους» στη διάθεση καρχαριών στην αγορά της ΕΕ, είτε διατίθενται εντός της ΕΕ είτε στις διεθνείς αγορές (εισαγωγές και εξαγωγές)·

● να παράσχει έως το τέλος του 2024 λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τις εισαγωγές και τις εξαγωγές της ΕΕ με σκοπό τη βελτίωση των στατιστικών σχετικά με το εμπόριο προϊόντων καρχαρία·

● να επιβάλλει καλύτερα τα ήδη αυστηρά μέτρα ιχνηλασιμότητας της ΕΕ με την ενίσχυση της επιβολής του δικαίου της ΕΕ που εφαρμόζεται σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα —έλεγχος της αλιείας στη θάλασσα, πλήρης ιχνηλασιμότητα των προϊόντων καρχαρία από την εκφόρτωση έως τον καταναλωτή και την καταναλώτρια, την ενημέρωση των καταναλωτριών και των καταναλωτών, και την πρόληψη και αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου— και με τη διασφάλιση της συλλογής και υποβολής πλήρων και αξιόπιστων πληροφοριών από τους αλιείς και τις αρχές των κρατών μελών σχετικά με όλες αυτές τις πτυχές·

● να εντείνει τη διεθνή δράση της ΕΕ: να υποστηρίξει την παγκόσμια απαγόρευση της αφαίρεσης πτερυγίων καρχαρία και να ενισχύσει την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων διατήρησης και διαχείρισης των διαφόρων ειδών καρχαρία, να ενθαρρύνει τη μείωση της ζήτησης για πτερύγια καρχαρία και να καταπολεμήσει το παράνομο εμπόριο πτερυγίων καρχαρία.

 

Στις 13 Ιουλίου 2023 ο επίτροπος Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους συναντήθηκε με τους διοργανωτές και τις διοργανώτριες της πρωτοβουλίας «Σταματήστε την πρακτική αφαίρεσης πτερυγίων – Σταματήστε το εμπόριο» για να συζητήσει την απάντηση της Επιτροπής στην πρωτοβουλία.

Επακόλουθες ενέργειες

Το δεύτερο εξάμηνο του 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της εφαρμογής της πολιτικής «οι καρχαρίες να εκφορτώνονται έχοντας ακόμα όλα τα πτερύγιά τους» στη διάθεση καρχαριών στην αγορά της ΕΕ, είτε διατίθενται εντός της ΕΕ είτε στις διεθνείς αγορές (εισαγωγές και εξαγωγές).

Το 2024 η Επιτροπή διοργάνωσε πρόσκληση υποβολής στοιχείων, με σκοπό να συλλέξει απόψεις και εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες μιας πιθανής απαγόρευσης των ενωσιακών πωλήσεων και του διεθνούς εμπορίου κομμένων πτερυγίων καρχαρία και σχετικά με άλλες επιλογές πολιτικής για την καλύτερη προστασία των καρχαριών και των συναφών θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Η πρόσκληση υποβολής στοιχείων συμπληρώθηκε από δημόσια διαβούλευση. Τα αποτελέσματά της είναι διαθέσιμα στην ειδική ιστοσελίδα. Στο πλαίσιο των στοχευμένων διαβουλεύσεων διοργανώθηκε επίσης δημόσια εκδήλωση στο Vigo (Ισπανία) στις 9 Ιουλίου 2024. Οι διαβουλεύσεις θα συμβάλουν στη διενέργεια περαιτέρω εργασιών εκτίμησης επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης εξωτερικής μελέτης που θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια του 2025. 

Σε συνέχεια της δέσμευσής της για ανάπτυξη λεπτομερέστερων στοιχείων για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές της ΕΕ με σκοπό τη βελτίωση των στατιστικών σχετικά με το εμπόριο προϊόντων καρχαρία, η Επιτροπή δημιούργησε 13 νέους δασμολογικούς κωδικούς για τους καρχαρίες και τα πτερύγια τους. Οι κωδικοί αυτοί θα επιτρέψουν την παρακολούθηση των ειδών καρχαρία που αντιπροσωπεύουν τον μεγαλύτερο όγκο εμπορίου, συμπεριλαμβανομένου του γλαυκοκαρχαρία και του ρυγχοκαρχαρία. Οι κωδικοί τέθηκαν σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2025. 

Επιπλέον, η Επιτροπή εργάζεται για την καλύτερη επιβολή των υφιστάμενων κανόνων. Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εφαρμογή του αναθεωρημένου κανονισμού της ΕΕ για τον έλεγχο της αλιείας και του κανονισμού για την παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία (ΠΑΑ) που τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2024, καθώς και την εφαρμογή της CITES όσον αφορά τα καταχωρισμένα είδη καρχαριών. 

Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στη σελίδα για την προστασία και τη διαχείριση των καρχαριών της ΕΕ.

Σε διεθνές επίπεδο, η Επιτροπή προσεγγίζει διεθνείς εταίρους με σκοπό, μεταξύ άλλων, την επίτευξη παγκόσμιας απαγόρευσης της αφαίρεσης πτερυγίων και τη μείωση της κατανάλωσης καρχαριών σε παγκόσμιο επίπεδο. Από το φθινόπωρο του 2023 το ζήτημα της αφαίρεσης πτερυγίων και της διατήρησης των καρχαριών έχει συζητηθεί με διάφορους εταίρους, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του διαλόγου υψηλού επιπέδου με την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία και τον Καναδά, καθώς και στο πλαίσιο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO). Επιπλέον, στο πλαίσιο των περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ), η ΕΕ συνεργάστηκε στενά με τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους κατά την ετήσια συνεδρίαση της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση των Θυννοειδών του Ατλαντικού (ICCAT), που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2024, προκειμένου να εξασφαλίσει πρωτοφανή αριθμό συνυποστηρικτών (42 συμβαλλόμενα μέρη της ICCAT) για την πρόταση θέσπισης μιας πολιτικής «οι καρχαρίες να εκφορτώνονται έχοντας ακόμα όλα τα πτερύγιά τους». Μολονότι δεν επιτεύχθηκε η αναγκαία συναίνεση με την ευκαιρία αυτή, η ΕΕ θα συνεχίσει να προωθεί την πολιτική «οι καρχαρίες να εκφορτώνονται έχοντας ακόμα όλα τα πτερύγιά τους» στο πλαίσιο της ICCAT και άλλων ΠΟΔΑ, στις οποίες ο στόλος της ΕΕ πρέπει να αναφέρει τα αλιεύματα καρχαρία, με σκοπό να εφαρμοστεί τελικά η απαγόρευση αφαίρεσης πτερυγίων σε περιφερειακό επίπεδο.