Tíolacadh agus scrúdú
Cuireadh an tionscnamh ‘Ná coinnímis ainmhithe i gcásanna feasta’ faoi bhráid an Choimisiúin an 2 Deireadh Fómhair 2020 tar éis dó 1,397,113 ráiteas tacaíochta a fháil. Féach an phreaseisiúint.
An 30 Deireadh Fómhair 2020 bhuail na heagraithe le Věra Jourová, an Leas-Uachtarán um Luachanna agus um Thrédhearcacht de chuid an Choimisiúin, agus le Stella Kyriakides, an Coimisinéir um Shláinte agus um Shábháilteacht Bia.
Reáchtáladh éisteacht phoiblí i bParlaimint na hEorpa an 15 Aibreán 2021. Féach an phreaseisiúint.
Pléadh an tionscnamh ag seisiún iomlánach Pharlaimint na hEorpa an 10 Meitheamh 2021. Sa rún a glacadh an lá céanna, chuir an Pharlaimint a tacaíocht don tionscnamh in iúl. Féach an phreaseisiúint ó Pharlaimint na hEorpa.
Ghlac an Coimisiún Teachtaireacht an 30 Meitheamh 2021 ina leagtar amach na bearta atá beartaithe aige a dhéanamh mar fhreagra ar an tionscnamh ‘Ná coinnímis ainmhithe i gcásanna feasta’. Féach an phreaseisiúint agus na Ceisteanna agus Freagraí.
Freagra an Choimisiúin Eorpaigh
Príomhchonclúidí na Teachtaireachta:
Ina fhreagra ar an tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh (TES), chuir an Coimisiún in iúl go raibh sé ar intinn aige togra reachtach a chur síos, faoi dheireadh 2023, chun deireadh a chur de réir a chéile le húsáid cásanna le haghaidh na n-ainmhithe uile a luaitear sa TES, agus chun an úsáid sin a thoirmeasc ar deireadh, faoi choinníollacha a chinnfear ar bhonn tuairimí ón Údarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (EFSA) agus ar bhonn torthaí measúnaithe tionchair agus comhairliúcháin phoiblí.
I gcomhthreo leis an reachtaíocht agus chun aistriú cóir atá inmharthana go heacnamaíoch go dtí an fheirmeoireacht saor ó chásanna a éascú, féachfaidh an Coimisiún le bearta tacaíochta sonracha a thabhairt isteach i bpríomhréimsí beartas gaolmhara, cuir i gcás an trádáil agus an taighde agus an nuálaíocht. Go háirithe, leis an gComhbheartas Talmhaíochta, cuirfear tacaíocht airgeadais agus dreasachtaí ar fáil – an ionstraim nua um éiciscéimeanna, mar shampla – chun cuidiú le feirmeoirí uasghrádú a dhéanamh ar a saoráidí chun gur lú an díobháil a bhainfidh leo d’ainmhithe agus chun go mbeidh siad i gcomhréir leis na caighdeáin nua.
Obair leantach
Foilsíodh tuairimí eolaíocha EFSA maidir leis na rioscaí leasa a bhaineann le cásanna do gach speiceas agus catagóir ainmhithe a chumhdaítear leis an tionscnamh Eorpach ó na saoránaigh (muca, béaróga, póraitheoirí gríoscacháin, póraitheoirí ciseal, laonna, coiníní, lachain, géanna agus gearga). Rinneadh comhairliúchán poiblí idir an 15 Deireadh Fómhair 2021 go dtí an 21 Eanáir 2022. Tionscnaíodh measúnú tionchair, le measúnú ar thionchar tionscanta a foilsíodh i mí Iúil 2021, agus sraith gníomhaíochtaí comhairliúcháin ina dhiaidh sin, lena n-áirítear i gcomhthéacs ardán leasa ainmhithe an Aontais, agus a fhoghrúpaí ábhartha.
Mar chuid dá Straitéis 2020 ‘Ón bhFeirm go dtí an Forc’, chuir an Coimisiún in iúl cheana féin go bhfuil sé ar intinn aige athbhreithniú a mholadh ar an reachtaíocht maidir le leas ainmhithe, maidir le hiompar agus tógáil ina measc. Cuireadh an reachtaíocht sin faoi réir seiceáil oiriúnachta, a tugadh chun críche i mí Mheán Fómhair 2022. Cuireadh a thorthaí i láthair i nDoiciméad Inmheánach Oibre de chuid an Choimisiúin; féach tuilleadh eolais faoin athbhreithniú.
Tá measúnú cúramach á dhéanamh ag an gCoimisiún ar ghnéithe tábhachtacha chun a chinntiú go mbeidh an t-aistriú chuig feirmeoireacht atá saor ó chásanna inbhuanaithe don earnáil talmhaíochta agus dár gcórais bhia, an tslándáil bhia ina measc. Léiríonn réamhthorthaí an mheasúnaithe tionchair leanúnaigh go n-éilítear leis an aistriú chuig córais atá saor ó chásanna go gcuirfear roinnt paraiméadar feirmeoireachta in oiriúint, cuir i gcás timpeallacht na n-ainmhithe a shaibhriú, agus níos mó spáis a chur ar fáil dóibh, chun dálaí leasa níos fearr a chinntiú do na hainmhithe. Tá gá le tuilleadh comhairliúchán maidir leis na costais, fad iomchuí na hidirthréimhse agus na bearta ábhartha tráth na hiompórtála. Chun cothromaíocht chuí a chinntiú idir leas ainmhithe agus tionchair shocheacnamaíocha, an deireadh de réir a chéile a chur le húsáid cásanna, ní mór sin a dhéanamh i gcomhar le bearta eile maidir le leas ainmhithe ar leibhéal na feirme.
Foilsíodh tuarascáil chríochnaitheach an Idirphlé Straitéisigh faoi thodhchaí na talmhaíochta san Aontas Eorpach an 4 Meán Fómhair 2024. San Fhís don Talmhaíocht agus don Bhia, rud a glacadh an 19 Feabhra 2025, cuirtear leis na moltaí ón Idirphlé Straitéiseach faoi thodhchaí na talmhaíochta san Aontas agus luaitear an méid seo a leanas inti: ‘pléifidh an Coimisiún go dlúth le feirmeoirí, leis an mbiashlabhra agus leis an tsochaí shibhialta, agus ar an mbonn sin cuirfidh sé tograí i láthair faoi athbhreithniú a dhéanamh ar an reachtaíocht atá ann cheana maidir le leas ainmhithe, ina measc sin a thiomantas deireadh a chur de réir a chéile le cásanna. Is ar an bhfianaise eolaíoch is déanaí a bheidh an t-athbhreithniú sin bunaithe agus cuirfear san áireamh ann an tionchar socheacnamaíoch ar fheirmeoirí agus ar an slabhra agraibhia, rud a chuirfidh tacaíocht agus idirthréimhsí agus conairí iomchuí ar fáil a bhaineann go sonrach le speiceas ar leith.’
Chun tuilleadh nuashonruithe a fháil, féach an leathanach gréasáin tiomnaithe.
